Portal informacyjny, największa baza informacji o Darłowie, Darłówku i gminie Darłowo oraz interaktywne plany i mapy.

  SERWIS INFORMACYJNY

  INFORMACJE DLA TURYSTÓW

  BAZA NOCLEGOWA

  MAPY I PLANY

  DZIAŁ OGŁOSZEŃ

  REKLAMA

Auta Retro

REKLAMY

"Lidia" HOTEL SPA w Darłówku
"Lidia" HOTEL SPA w Darłówku

Ogłoszenia Katalog Foto galeria Mapy

 

Echo Darłowa

Kiedy Stanisław Konarski był w Darłowie?

Ksiądz Stanisław Konarski (1700-1773) pisarz polityczny, publicysta, pedagog, reformator szkolnictwa, poeta i dramaturg, to znana postać historyczna.
Hieronim Konarski herbu Gryf (Stanisław to imię zakonne) urodził się dnia 30 września 1700 roku w Żarczycach, niedaleko Kielc, jako jedenaste dziecko Jerzego kasztelana zawichojskiego i Heleny z Czermińskich. Rodzice odumarli go w dzieciństwie. Dziećmi zaopiekował się brat matki Antoni Czermiński. W wieku 8 lat oddano Hieronima do szkoły pijarskiej w Piotrkowie Trybunalskim. Kiedy ją ukończył, mając 15 lat wstąpił do Zakonu Pijarów. W trzy lata później złożył śluby zakonne. Następnie był wykładowcą poezji i wymowy w zakładach pijarskich W Podolińcu na Spiszu i w Warszawie. W 1725 roku wyjechał na studia do Rzymu. Po ukończeniu studiów, od 1727 roku do 1729 był wykładowcą retoryki w rzymskim Collegium Nazareanum, uczelni o zmodernizowanym programie humanistycznym i matematyczno  przyrodniczym. Następnie przez dalsze dwa lata przebywał we Francji, Austrii i Niemczech, gdzie studiował nowatorskie metody nauczania i tamtejsze koncepcje polityczno  ustrojowe.
Po powrocie do kraju zajął się gromadzeniem materiałów do zbioru polskich ustaw, praw i konstytucji, tzw. „Voluminum Legum”, których sześć tomów ukazało się w latach 1732  1739, a dwa następne  już po śmierci w roku 1782.
W walkach o tron, po śmierci Augusta II, ksiądz Konarski popierał kandydaturę Stanisława Leszczyńskiego, rozwijając na jego rzecz działalność publicystyczną i dyplomatyczną. Miedzy innymi, w 1735 roku uczestniczył w poselstwie pod wodzą oboźnego koronnego Jerzego Ożarowskiego do Wersalu, wysłanym przez konfederację dzikowską i Stanisława Leszczyńskiego do króla Francji Ludwika XV.
W 1740 roku założył ksiądz Konarski w Warszawie nowocześnie zorganizowaną uczelnię  Collegium Nobilum. Jako prowincjał polskich Pijarów od 1741 roku przeprowadził w latach 1750-1755, gruntowną reformę szkół tego zakonu. Zdecydowanie popierał reformatorski program króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który doceniając zasługi i konsekwentną, trwającą kilkadziesiąt lat działalność księdza Konarskiego spowodował wybicie na jego cześć medalu z napisem „Sapere Auso” (Temu który odważył się być mądrym). Było to w 1771 roku.
Jako reformator szkół pijarskich i twórca Collegium Nobilum zrealizował ksiądz Konarski bogaty program unowocześnienia szkolnictwa w zakresie programu nauczania, organizacji, metodyki i wychowania. Szczególną uwagę zwrócił na wychowanie religijne, patriotyczne i obywatelskie, mające przygotować młodzież do czynnego udziału w życiu politycznym kraju. Jego działalność przygotowała grunt pod zasadnicze reformy Komisji Edukacji Narodowej.
Pierwszy też w Polsce przeprowadził ksiądz Konarski w czterotomowym dziele „O skutecznym rad sposobie albo o utrzymaniu ordynaryjnych sejmów”, wydanym w latach 1760  - 1763 odważną i wszechstronną krytykę „liberum veto”, domagając się wprowadzenia zasady większości głosów w sejmie.
Zmarł ksiądz Konarski dnia 3 sierpnia 1773 roku w Warszawie. Pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim. Jego grób niestety nie zachował się, natomiast na murze kościoła św. Karola Boremeusza istnieje tablica ku czci księdza Konarskiego.
Do zupełnie mało znanych faktów z życia księdza Konarskiego jest sprawa jego pobytu w Darłowie i w Koszalinie. Mianowicie, dnia 30 kwietnia 1735 roku w składzie wspomnianego już poselstwa Jerzego Ożarowskego, wyruszył z Polski do Francji. Droga wiodła najpierw lądem do Królewca (obecnie Kaliningradu) , następnie statkiem tzw. batem do Pilawy (obecnie Bałtyjska), a stamtąd dużym statkiem do Darłowa. Tu poselstwo prawdopodobnie korzystało z noclegu w jednej z dwu istniejących w Darłówku karczem. Zapewne też zauważyło zwodzony most, który istniał nad kanałem w Darłówku już od 1684 roku. Z Darłowa przez Sławno i Sianów poselstwo dotarło w połowie maja 1735 roku do Koszalina, gdzie ksiądz Konarski złożył wizytę księciu Michałowi Czartoryskiemu (1696-1775), czasowo rezydującemu w Koszalinie, po upadku króla Stanisława Leszczynskiego, którego książę był zwolennikiem. Zapewne ksiądz Konarski zasięgał rad i rozmawiał z księciem w sprawach działań, mających na celu powrót króla Stanisława Leszczyńskiego na tron, a także na temat poczynań poselstwa we Francji. Istnieje również wersja, ze ksiądz Konarski był także w Trzebiatowie, gdyż Czartoryscy mieli tam kuzynów, jednakże ta hipoteza często poddawana jest w wątpliwość.
Po rozmowach w Koszalinie poselstwo polskie przez Niemcy, w tym Poczdam i następnie Holandię przybyło do Paryża. Pobyt księdza Konarskiego we Francji trwał od czerwca 1735 roku do maja 1736 roku. Mimo wysiłków Jerzego Ożarowskiego, który aż się rozchorował z trudów i moralnych udręk, a zastępował go wtedy ksiądz Konarski, misja nie dała pozytywnego rezultatu. Przeważyła egoistyczna racja stanu Francji.
Warto byłoby upamiętnić fakt pobytu księdza Stanisława Konarskiego w Darłowie i Koszalinie. Mogłoby to nastąpić niewielkim kosztem, na przykład poprzez nazwanie jego imieniem ulic w obu miastach, a także ustawieniem przy katedrze w Koszalinie i kościele Mariackim, w Darłowie dużych polnych głazów z odpowiednimi napisami.
Można dodać, że od dawna w Słupsku, na Osiedlu Króla Stefana Batorego istnieje ul. księdza Stanisława Konarskiego.
 

Bernard Konarski
Darłowo, ED 11/2002

Auta Retro

strona główna

o nas

reklama

kontakt

Serwis informacyjny o Ziemi Darłowskiej

infopomorze.pl | iwczasy.pl | plan.darlowo.pl | plan.dabki.info | plan.wicie.info
mapa.gmina.darlowo.pl

 

 

 

Wszelkie prawa zastrzeżone. © 2005-2009 www.infodarlowo.pl, www.infopomorze.pl