Echo Darłowa
Dzień zadumy i refleksji
Przez dwa dni 1 i 2 listopada tłumy darłowian i licznie przybyłych do naszego miasta byłych jego mieszkańców oraz ich bliskich odwiedzało pięknie położony cmentarz przy kościele Św. Gertrudy.
Dzień Wszystkich Świętych przypadający 1 listopada. obchodzony jest od 731 roku, kiedy papież Grzegorz III, przeniósł to święto z 1 maja na 1 listopada. Dzień Wszystkich Świętych jest niekiedy mylony z następnym 2 listopada, który jest Dniem Zadusznym (dniem zmarłych) i dlatego w tym dniu przyjęło się czczenie zmarłych i chodzenie na groby. Dzień Wszystkich Świętych, a następnie Zaduszki to dni pamięci o tych, co już odeszli, których już nie ma wśród nas. Polska tradycja nakazuje odwiedzanie w te dni grobów swoich bliskich, zapalenie zniczy, złożenie wieńców i kwiatów. Odwiedzając miejsca wiecznego spoczynku z powagą zastanawialiśmy się nad przemijaniem oraz przywoływaliśmy ulotne wspomnienia. Darłowski cmentarz jest miejscem gdzie spoczywają nasi najbliżsi: pradziadkowie dziadkowie, rodzeństwo, nasi rodzice, kuzyni, również nasi najbliżsi znajomi.
Podczas tych dni najpiękniej wyglądają cmentarze i groby. Odnowione i uprzątnięte nagrobki, ułożone wieńce i kwiaty oraz zapalone znicze dowodzą, że pamiętamy i szanujemy naszych bliskich.
Dawniej mieszkańców Pomorza spalano, a prochy chowano w glinianych urnach. Wraz z początkami chrześcijaństwa na Pomorzu Zachodnim od 1124 r. wprowadzono pochówki szkieletowe. Od XIV wieku w Darłowie chowano mieszkańców wokół jego kościołów, a nawet w jego wnętrzu. Dopiero na początku XIX wieku wydano dekret o zakazie chowania zmarłych na cmentarzach położonych w mieście. Od tego czasu powstawały cmentarze budowane na skrajach miast i wsi.
Cmentarz przy kościele Św. Gertrudy powstał najprawdopodobniej już w XIV wieku, kiedy zakończono budowę tej świątyni. Początkowo chowano na nim żołnierzy, ludzi opuszczonych i niemających prawa do pochówku na cmentarzu miejskim. Gdy zapełniał się cmentarz przy Kościele Mariackim wykopywano z niego kości zmarłych, obmywano wodą i przenoszono do podziemi Kościoła Św. Gertrudy. Tam w zamurowanym podziemiu znajduje się osarium pełne kości byłych mieszkańców Darłowa.
W czasie epidemii dżumy, cholery, czy czarnej ospy, które dziesiątkowały mieszkańców Darłowa zmarłych chowano na tzw. cmentarzu cholerycznym, który znajduje się w pobliżu oczyszczalni ścieków. Niedaleko stamtąd aa tzw. Górce Darłowskiej od XV do połowy XVI wieku darłowscy kartuzi wieku chowali swoich braci zakonnych, a także książąt.
Żydzi darłowscy chowali swoich bliskich na kierkucie, którego pozostałości znajdują się przy drodze w Rusku. W krajach anglosaskich odpowiednikiem Dnia Wszystkich Świętych jest, Halloween, w tym dniu, protestanci w odróżnieniu od katolików wesoło świętują. Niewielkie grupki darłowskiej młodzieży próbują wprowadzać Hallowen także w Darłowie. Ten celtycki zwyczaj wywodzi się od palenia ognisk za dusze zmarłych przodków w wigilię 1 listopada. Szczególnie spodobał się naszej młodzieży zwyczajz wydrążoną dynią ze światełkiem w środku, która symbolizuje błędne ogniki uważane za dusze zmarłych.
W kościele prawosławnym zmarłych czci się w Niedzielę Wielkanocną. W większości religii ze świętem zmarłych związany jest ogień, jest on symbolem pamięci, wdzięczności i modlitwy. Z tradycji pogańskiej ma on także na celu oświetlanie drogi zmarłym, spalenie ich grzechów i odpędzenie demonów. Nie wszyscy wiedzą, że Darłowo ma już nowy cmentarz komunalny położony poza miastem przy u. Chopina, na którym dopiero jest kilka grobów.
L. Walkiewicz
Darłowo, ED 11/2008
