Portal informacyjny, największa baza informacji o Darłowie, Darłówku i gminie Darłowo oraz interaktywne plany i mapy.

  SERWIS INFORMACYJNY

  INFORMACJE DLA TURYSTÓW

  BAZA NOCLEGOWA

  MAPY I PLANY

  DZIAŁ OGŁOSZEŃ

  REKLAMA

Auta Retro

REKLAMY

"Lidia" HOTEL SPA w Darłówku
"Lidia" HOTEL SPA w Darłówku

Ogłoszenia Katalog Foto galeria Mapy

 

Echo Darłowa

Pieczęcie braci Święców

Święcowie - władcy ziemi darłowskiej

Trzy pokolenia możnego rodu Święców przez sto lat (1257-1357) władały wieloma ziemiami na Pomorzu Gdańskim i Sławieńsko - Słupskim. Byli palatynami, kanclerzami, wojewodami, starostami, kasztelanami i panami ziem. Władali ziemiami pomorskimi na zasadzie udzielnych książąt, prowadzili wojny, lokowali miasta, sprawowali sądy, nadawali ziemie. Historycy uważają, że wywodzą się oni z ziemi słupskiej i sławieńskiej. Ich pierwotne posiadłości: Krępa, Lubuń, Kobylnica, Łosino, Siemianice znajdowały się w bliskim sąsiedztwie Słupska. Twórcą potęgi rodu Święców (jest to skrót od imienia Świętosława) był Święca, działający w latach ( 1257-1308) - wojewoda gdański i słupski, wojewoda pomorski - (comes pallatinus). Karierę rozpoczynał w roku 1257 jako podstoli w ziemi sławieńskiej. Ten zdolny rycerz szybko awansował. W roku 1266 r. objął urząd podkomorzego w Słupsku. Następnie od roku 1275 był kasztelanem słupskim. W roku 1286 został wojewodą gdańskim, zaś w roku następnym także wojewodą słupskim. Te dwa urzędy łączył przez wiele lat. Święca i jego ród miały wówczas wielkie znaczenie polityczne. Święcowie rządzili Pomorzem w imieniu książąt gdańskich, Łokietka, króla Przemysława II, króla Wacława II i Wacława III czeskiego oraz w imieniu elektorów brandenburskich. W drugiej połowie XIII i w pierwszej połowie XIV wieku Ziemia Darłowska miała wielu zwierzchników, ale rządzili w niej przede wszystkim Święcowie. W latach 1236-1266 Darłowo podlegało pod księcia Pomorza Gdańskiego Świętopełka II. Po jego śmierci te tereny zajął książę zachodniopomorski Barnim I. W końcu 1269 roku Ziemię Darłowską i Sławieńską w porozumieniu z Barnimem I zajął książę Rugii Wisław II. Te ziemie były wianem jego matki Eufemii - córki Świętopełka. Za jego zwierzchnictwa Darłowo nazwane jest po raz pierwszy miastem. W dniu 5 lutego 1271 r Wisław II nadał bukowskim cystersom dwie działki i dwie włóki ziemi w mieście Darłowie. W dniu 18 stycznia 1277 Wisław II zawiera ugodę w Galenbeck na terenie Meklemburgii z margrabiami brandenburskimi. Tam Wisław II oświadczył, że sprzedał Ziemię Sławieńską z grodami i miastem Rugenwalde (Darłowo) za 3600 grzywien brandenburskich, z których odliczono 2300 grzywien, którą to kwotę najwidoczniej król duński Eryk winien był margrabiom, a którą obiecał wypłacić Wisławowi II. Za 2000 grzywien margrabiowie mieli przekazać swoje posiadłości na terenie Danii. Były to wyspy: Arroe, Soby, Grossbol. Wisław II pozostawił w Darłowie 20 rycerzy na 1 rok i 1 dzień do obrony miasta. Po sześcioletniej przynależności Darłowa do Brandenburgii książę gdański Mściwój II przyłączył je do Pomorza Gdańskiego. Kiedy 25 grudnia 1294 r zmarł Mściwój II, Przemysł II przy poparciu Święców przejął władzę na Pomorzu Gdańskim. W latach 1295-1296 Ziemia Darłowska należy do króla Polski Przemysława II. Następcą Przemysława w Wielkopolsce i na Pomorzu Gdańskim oraz Sławieńsko - Słupskim został w 1296 r. Władysław Łokietek. W latach 1300-1306 ziemie te podlegały pod króli Polski i Czech Wacława II i Wacława III. Na krótko (1301-1302) zajął je rugijski książę Sambor, syn Wisława II. Mimo częstych zmian przynależności tych ziem cały czas były one zarządzane przez Święców. Gdy sprzedali w 1306 r Rywałd Krzyżakom, skarżyli się, że ponieśli znaczne wydatki na zarządzanie Pomorzem z upoważnienia króla czeskiego. W końcu 1306 r. Brandenburczycy zajmują Ziemię Sławieńską i Darłowską. Na skutek układu z margrabiami Święca usuwa się z urzędu wojewody gdańskiego i przenosi się do Słupska. Zachowuje dożywotnio urząd palatyna słupskiego. W roku 1308 umiera twórca potęgi rodu Święca zwany „Starym”. Posiadał trzech synów: Piotra I z Nowego, Wawrzyńca II z Darłowa i Jaśka I ze Sławna.
Już w roku 1299 Władysław Łokietek nadał najstarszemu synowi Święcy Piotrowi I stanowisko kanclerza pomorskiego. Trzy lata później król Wacław III przekazał mu namiestnictwo i mianował go starostą Pomorza oraz nadał mu miasto: Nowe wraz z okręgiem i dwie wsie Zbysław i Cekcyn pod Tucholą. Ożeniony z córką dostojnika czeskiego Teodora Szpaczka był bardziej związany z Czechami. Za rządów Wacława III osiągnął Piotr I Święca szczyt kariery urzędniczej i został głową rodu. Królowie Czech i Polski Wacław II i III mieli zamiar zamienić z Brandenburczykami Pomorze za bliską im Miśnię zastawioną u Brandenburczyków. Na szczęście do realizacji takiego porozumienia nie doszło ze względu na śmierć Wacława III. Za wierną służbę Piotr I Święca dostał od Wacława III wieś Serock w kasztelani świeckiej i Raciąż ze Stobnem oraz nieco później Tucholę. Zezwolił mu również na sprzedaż wsi Starogard Krzyżakom.
Po śmierci Wacława III Pomorze na krótko zajął Władysław Łokietek i nie mianował Piotra Starostą Pomorza, gdyż utracił on jego zaufanie. W tym czasie biskup kujawski Gerward wytoczył skargę przeciwko Piotrowi Święcy o przejęcie przez niego w czasie namiestniczych rządów dochodów biskupich z Pomorza Gdańskiego. Sąd polubowny skazał go na zapłacenie 2000 grzywien toruńskich. Ta suma zrujnowała by go całkowicie. Wówczas Piotr I zwrócił się do Łokietka o pokrycie kosztów za czas namiestnictwa na Pomorzu, ale nic nie otrzymał. W dniu 17 lipca 1307 roku w Lędowie koło Ustki Piotr Święca zdecydował się wraz z całym rodem i przejął w lenno od margrabiów brandenburskich ziemie: darłowską, sławieńską i polanowską oraz Tuchole i Nowe. Nadto w dożywocie dla ojca i stryja uzyskał sprawowane przez nich urzędy kasztelańskie w Słupsku. Ten fakt nazywa się „zdradą Święców”. W obliczu ruiny majątkowej Święca zdecydował się na taki krok wraz z całym rodem. Zanim Brandenburczycy po zajęciu ziemi sławieńsko - słupskiej ruszyli na podbój Pomorza Łokietek uwięził Piotra Święcę w Brześciu na przełomie roku 1307/8. Po uwolnieniu go w 1310 r nie przejawiał on większej aktywności politycznej, ale pozostawał na służbie margrabiów brandenburskich i Krzyżaków. W roku 1313 przekazuje Krzyżakom Nowe, zachowując Tucholę. W rzeczywistości jest panem w Polanowie. Zamek w Polanowie istniał już w 1306, gdyż wówczas został zdobyty przez wójta nowomarchijskiego Ludolfa von Wedel wraz z ziemią sławieńską. Prawdopodobnie po przeniesieniu się do Polanowa Piotr I Święca nadał mu prawa miejskie już w 1313 roku. W dniu 25 marca 1320 w Sławnie Piotr I kupił od komtura sławieńskich Joanitów-Konrada za 1000 fenigów sławieńskich osadę Bantowe, położoną na nadmorskim wzgórzu pomiędzy Darłowem a Cisowem. Pośredniczył także w roku 1320 i 1325 w zawarciu antypolskich układów przez księcia zachodniopomorskiego Warcisława IV i biskupa kamieńskiego z Krzyżakami. Zmarł na przełomie 1326/27. Po śmierci Piotra I opiekunem jego syna Piotra II do 1335 r. został jego brat Jaśko I  ze Sławna.
c.d.n.
 

L. Walkiewicz
Darłowo, ED 12/2002

Auta Retro

strona główna

o nas

reklama

kontakt

Serwis informacyjny o Ziemi Darłowskiej

infopomorze.pl | iwczasy.pl | plan.darlowo.pl | plan.dabki.info | plan.wicie.info
mapa.gmina.darlowo.pl

 

 

 

Wszelkie prawa zastrzeżone. © 2005-2009 www.infodarlowo.pl, www.infopomorze.pl