Echo Darłowa
Wniosek o przyznanie Zbysławowi Góreckiemu Medalu "Zasłużony dla miasta Darłowa"
Uzasadnienie:Zbysław Górecki jest wielce zasłużonym dla Darłowa i regionu koszalińskiego.
Zbysław Górecki urodził się 6 kwietnia 1926 roku w Ostrówkach koło Horodzieja w nieświeskim powiecie, w województwie nowogródzkim, w rodzinie nauczycielskiej. W księgach metrykalnych zapisano go jednak w Bolesławiu, w powiecie olkuskim, gdyż z tamtych stron wywodził się jego ród. Dzieciństwo spędził na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej, koło Nowogródka, gdzie jego ojciec Zygmunt, uczestnik wojny z bolszewikami w 1920 roku osiadł i niósł kaganek oświaty. Gimnazjum ukończył w Stołpcach. Wypędzony wraz z rodziną przez armię Czerwoną w 1939 roku znalazł schronienie na Ziemi Kieleckiej. Tam w czasie okupacji z narażeniem życia nauczał dzieci czytać i pisać po polsku oraz miłości do naszej Ojczyzny. Tam również redagował nielegalną patriotyczną gazetkę. Po zakończeniu II wojny światowej wraz z matką Stefanią i ojcem przeniósł się na Pomorze do Trąbek Wielkich. Równocześnie podjął studia ekonomiczne w Katowicach, a następnie prawnicze we Wrocławiu. Raz jeszcze próbował redagować patriotyczną uczelnianą gazetkę, ale zabroniono mu ją drukować. Po studiach, w roku 1951 mając nakaz pracy krotko pracuje w Ministerstwie Sprawiedliwości w Warszawie. Gdy nie zapisał się do Towarzystwa Przyjaźni Polsko Radzieckiej przeniesiono go do pracy na prowincję do Koszalina, gdzie pracował w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej. Od roku 1953 pracuje w PP i UR „Kuter” w Darłowie i w Fabryce Zapałek w Sianowie jako radca prawny. W marcu 1956 roku przenosi się w raz z małżonką Janiną do Darłowa i zamieszkuje w domu przy ulicy Ogrodowej nr 6 w Darłowie oprócz radcostwa w Kutrze, był również radcą prawnym w Fabryce Pieców (późniejszy Famarol), w PGK i M, POHZ, w Spółdzielni Rybołówstwa Morskiego „Ławica” i innych.
Debiut literacki Zbysława Góreckiego był od razu dużego formatu. Dwudziesto kilkuletni młodzieniec w roku 1953 w ogólnopolskim konkursie literackim, w którym startowało 150 autorów, za swą powieść dla młodzieży p.t.„Ekspedycja” otrzymał druga nagrodę wyprzedzając wielu renomowanych pisarzy. Oficyna „Nasza Księgarnia” wydała ją drukiem w dwa lata później. Powieść ta drukowana była również w odcinkach w „Świecie Młodych”. W 1957 roku to samo wydawnictwo wydało drugą powieść Zbysława Góreckiego p.t. „Przygoda nad Rio Negro”. Zbiór opowiadań p.t. „Żelazna Ściana” wydało Wydawnictwo Poznańskie w 1970 r. Powieść p.t. „Pierwsza księga moich przygód” wydał PAX w 1971 roku. W tym samym roku ukazała się następna powieść p.t. „Delta powraca na ziemię”. Kolejną książkę p.t. „Jedzie klekocząc pod górę”, będącą rodzajem zapisków z działalności społecznej pisarza wydało Koszalińskie Towarzystwo Społeczno - Kulturalne w 1981 roku. Po polskim październiku w 1957 roku założył w Darłowie Klub Młodej Inteligencji. Należeli do niego: lekarze, prawnicy, inżynierowie, nauczyciele i ziemianie. Równocześnie z działalnością pisarską zajmował się publicystyką i działalnością społeczną. Był założycielem grupy literackiej „Meduza” oraz pierwszym prezesem Koszalińskiego Klubu Literackiego. W roku 1965 został członkiem Związku Literatów Polskich Dwukrotnie z rzędu w latach 1967 i 1968 otrzymał pierwsze nagrody za opowiadania w koszalińskich Konkursach Literackich oraz nagrodę „Faktów i Myśli”. W latach 1971 - 1974 był prezesem Oddziału Koszalińskiego Związku Literatów Polskich. Należał do niego tylko do stanu wojennego. Był założycielem i długoletnim prezesem Darłowskiego Oddziału Koszalińskiego Towarzystwa Społeczno Kulturalnego oraz był w Prezydium Zarządu Głównego KTSK w Koszalinie. Organizował spotkania, odczyty, dyskusje, konkursy. Był w pełnym tego rodzaju opozycjonistą w stosunku do władz PRL u. Nie brał udziału w głosowaniach, nie chodził na akademie i pochody, ale czcił rocznicę Odzyskania Niepodległości (11 listopada) i rocznicę Konstytucji 3 - go Maja. Protestował przeciwko fałszowaniu historii Polski. Władze uważały go za osobę niepożądaną i często go szykanowały. Nie chciano wydawać jego książek. Zbysław Górecki był wybitnym humanistą i propagatorem prawdziwej wiedzy historycznej. W swej twórczości popularyzował dzieje Pomorza i jego związki z Polską. Ten prozaik, eseista, publicysta i działacz społeczny wielkiej miary swoją pracą i działalnością nadawał rytm duchowy naszemu miastu. Był prekursorem idei Małych Ojczyzn. Cechowała go odwaga i krytyczny stosunek do władz PRL-u. Występował o zachowanie fosy zamkowej, naprawę dachu w kościele Św. Gertrudy i konserwację zabytków, ale władze były głuche na jego argumenty. Zbysław Górecki był inicjatorem i współorganizatorem batalii o utrzymanie darłowskiego Liceum w 1970 r. Gdy już wszyscy zwątpili w sens działania i poddali się nakazowi władz o likwidacji szkoły on jeden potrafił zmobilizować: rodziców, dyrekcję, uczniów, wojskowych i opinie publiczną do protestu i walki o utrzymanie Liceum w Darłowie. Grożono mu nie tylko konsekwencjami politycznymi, ale również karno sądowymi za nakłanianie do buntu przeciwko polityce partii. Wysiłek nie był daremny, zakończył się sukcesem i satysfakcją walczących. Władze wobec zdecydowanej postawy społeczeństwa zmuszone były wycofać się z chybionej decyzji. Zbysław Górecki chętnie organizował i uczestniczył w spotkaniach z młodzieżą i dorosłą publicznością. Za jego czasów do Darłowa przybywali na dyskusje i spotkania znani literaci, krytycy, malarze, ludzie teatru i kultury. Przypomnijmy choćby kilku: Andrzej Kijowski Artur Sandauer, Irena Dziedzic, Władysław Hasior, Czesław Kuriata , Piotr Kuncewicz, Leszek Prorok, Zbigniew Bieńkowski i inni. Zbysław Górecki był pomysłodawcą nagrody „Otwartego Mostu”. Jest to miedziana patera z wykutym otwartym mostem zwodzonym oraz imieniem i nazwiskiem wyróżnionego. Podstawowym warunkiem jej otrzymania było propagowanie Darłowa i klubu KTSK oraz działanie na rzecz naszego miasta. Do tej pory wyróżniono tą nagrodą: dziennikarza Zbigniewa Michtę, poetę Czesława Kuriatę, wojewodę Jana Urbanowicza, naczelnika miasta - Jana Kubinskiego, prezesa TPZD Leszka Walkiewicza i literata Zbysława Góreckiego. Zbysław Górecki był także znanym publicystą. Jego artykuły o Stanisławie Brzozowskim czy o polskiej inteligencji wywoływały ożywioną dyskusję. W roku 1984 i 1989 wydał jednodniówki „Zapiski Darłowskie”, a następnie wydawał miesięcznik pod tym samym tytułem. Wiele podróżował po Indiach, Samarkandzie , Egipcie, Gruzji, Włoszech, Malcie. Po tych podróżach zainicjował i zaaranżował w naszym zamku pierwsze na Pomorzu widowisko światło i dźwięk oparte na poemacie Czesława Kuriaty p.t. „Powrót księcia Eryka” Za list otwarty do historyków polskich w sprawie fałszowania historii polskiej i kilka innych artykułów zamieszczonych w prasie solidarnościowej zwolniono go z pracy w sianowskiej Fabryce Zapałek na polecenie Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Koszalinie. Zmarł nagle 2 grudnia 1991 roku w Zamku Książąt Pomorskich w czasie zakładania Fundacji Rozwoju Ziemi Darłowskiej, tuż po swojej wypowiedzi na temat upadku kultury. Jego ostatnie słowa przepojone były troska o nasze Darłowo. Zbysław Górecki jest jeszcze autorem kilku nie wydanych książek. Dwie z nich „Król i wojewoda” i „Księżna Zofia”., dotyczą tematyki historycznej Pomorza. Trzecią jest monografią inteligencji polskiej . Zbysław Górecki cale swoje życie przeżył godnie. Troszczył się o morale młodzieży. Chciał aby wszyscy ludzie kierowali się prawdą i patriotyzmem.. Honor i Ojczyzna - to jego dewiza życiowa. Za jego działalność literacką i społeczną wyróżniono go medalem „Mecenasom Sztuki”. Jesteśmy pewni, że Zbysław Górecki w pełni zasługuje na wyróżnienie go medalem „Zasłużony dla Miasta Darłowa”.
Z wnioskiem wyróżnienia Zbysława Góreckiego występuje Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Darłowskiej i Towarzystwo Kultury Świeckiej. Zwracamy się do wszystkich klubów radnych o poparcie tego wniosku.
Za Zarząd TPZD
mgr inż. Leszek Walkiewicz
Darłowo, ED 4/2002
