Echo Darłowa
GALERIA MORSKA
Nadmorskie położenie Darłowa jest ważnym atrybutem, który powinien być szeroko wykorzystywany w kształtowaniu promocji i polityce społeczno - gospodarczej miasta. Kontakt z morzem, jak dowodzą tego badania z dziedziny nauk społecznych od samego zarania cywilizacji przyczyniał się do budowania siły ekonomicznej państw. Było to możliwe nie tylko dzięki wymianie handlowej, ale również dzięki swobodnemu przepływowi idei, kultur oraz technologii. W portowych ośrodkach najczęściej rodziły się cywilizacyjne przemiany, które były zaczątkiem rozwoju społeczno - gospodarczego dla bliższego i dalszego otoczenia.
Jednym z projektów zgłoszonych do Budżetu Obywatelskiego na rok 2019, który podlega głosowaniu powszechnemu w terminie 31.08-28.09.2018 r. jest : „Galeria Morska" na Falochronie Wschodnim jako upamiętnienie zasłużonych ludzi morza oraz instytucji o charakterze morskim".
Lokalizacja: Falochron Wschodni w Darłówku Wschodnim. Koszt: 31 908,33 zł. Celem realizacji projektu jest stworzenie Galerii Morskiej, która upamiętniłaby zasłużonych ludzi morza oraz instytucji o charakterze morskim, które poniosły szczególne zasługi dla rozwoju gospodarki morskiej w naszym regionie. Taka Galeria Morska już istniała, ale obecnie w trwalszy sposób pragniemy ją na nowo utworzyć. Oprócz napisu „Galeria Morska" na wschodnim falochronie maja zawisnąć następujące granitowe tablice:
Króla Skandynawii i księcia Pomorza Eryka Pomorskiego (1381 - 1459), który swe kontakty z morzem rozpoczął w wieku 7 lat, kiedy to popłynął z ojcem Warcisławem VII z Darłowa do Kopenhagi w Danii. Wielokrotnie żeglował po wielu morzach. Sednem jego polityki morskiej było „Dominium Maris Baltici". Wszelkimi siłami starał się rozbić handlowy monopol Hanzy na Bałtyku. Król Eryk wygrał kilka bitew morskich ze Szlezwikiem i Holsztynem oraz z przeważającymi siłami Hanzy. Proponując królowi Jagielle unię dwóch unii: kalmarskiej i polsko - litewskiej był prekursorem jednoczenia Europy. Po powrocie na ojcowiznę w 1449 r. do Darłowa rozbudował zamek, uporządkował sprawy w księstwie stargardzko-słupskim oraz wspierał handel morski.
Eugeniusza Kwiatkowskiego (1888 - 1974), polityka, działacza gospodarczego, wicepremiera i ministrem skarbu w latach 1935 -39, który w II RP przyczynił się do rozwoju handlu i gospodarki morskiej, budowy portu w Gdyni i floty morskiej. Po II wojnie światowej jako pełnomocnik rządu ds. odbudowy wybrzeża trzykrotnie przebywał w Darłowie w latach 1945 - 1947. Poprzez swe działania i rządowe kredyty doprowadził do odbudowy i uruchomienia przeładunków handlowych w porcie Darłowo. E. Kwiatkowski był inicjatorem utworzenia Związku Gospodarczego Miast Morskich, do którego należało nasze miasto. Podczas pobytu w Darłowie 29 lipca 1947 r. w księdze pamiątkowej Szkoły Podstawowej nr 1 napisał „W trudzie i wysiłku całego narodu budujemy nową Polskę. Ale nie ma ważniejszego fragmentu w dziele odbudowy, jak wszystko to co służy wychowaniu naszej młodzieży na dzielnych, patriotycznych i postępowych obywateli".
Upamiętniającą działalność Przedsiębiorstwa Połowów i Usług Rybackich „KUTER" w Darłowie. PP i UR „Kuter" zostało utworzone 1 stycznia 1952 r. To państwowe przedsiębiorstwo przejęło niewielki majątek z „Barki". Początkowo pracowały w nim 303 osoby, które zajmowały się połowami, remontami kutrów i łodzi, wytwarzaniem i naprawą sieci rybackich oraz wstępną obróbką ryb świeżych. Stopniowo rozbudowywano przedsiębiorstwo, zwiększano i unowocześniano flotę kutrów, zbudowano stocznię remontową, wydział przetwórstwa ryb, wytwórnię lodu, fabrykę mączki rybnej, chłodnie. W latach osiemdziesiątych przedsiębiorstwo eksploatowało 45 kutrów i zatrudniało ok. 1200 pracowników. W roku 1981 złowiono rekordową ilość, bo 23.187 ton ryb. Do komercjalizacji przedsiębiorstwa nie dopuściły ówczesne władze kraju. 5 stycznia 2000 r. ogłoszono upadłość firmy.
Zespół Szkół Morskich Rosnące zapotrzebowanie na kwalifikowanych rybaków, mechaników i pracowników gospodarki morskiej spowodowało utworzenie w Darłowie z dniem 1 września 1953 r. Zasadniczej Szkoły Rybołówstwa Morskiego. Od 1972 r. w tej morskiej szkole kształcono techników o specjalnościach siłownie okrętowe i przetwórstwo rybne. Obecnie w ZSM kształci się techników: nawigatorów morskich, mechaników okrętowych, hotelarstwa i logistyki Zespół Szkół Morskich jest dobrze wyposażoną placówką oświatową, kształcącą specjalistów morskich. Szkoła może poszczycić się certyfikatem ISO 9001i nowoczesnymi symulatorami oraz własnym statkiem. W ciągu 65. istnienia mury szkoły opuściło ponad 5000 fachowców morskich. Wielu z nich ukończyło wyższe studia i objęło ważne stanowiska we flocie, ministerstwach oraz firmach związanych z gospodarką morską. W październiku 2018 ZSM obchodzi jubileusz 65-lecia.
Tablica dokumentującą działalność Urzędu Morskiego w Słupsku. Do roku 1953 porty środkowego wybrzeża podlegały pod Zarząd Małych Portów i następnie pod Morski Urząd Rybacki w Słupsku. Od lipca 1954 r. rozpoczął działalność Koszaliński Urząd Morski z siedzibą w Słupsku, który przejął funkcje obu poprzednich instytucji. W granicach nadzoru UM w Słupsku znalazło się 148,5 km wybrzeża od jeziora Sarbsko do Dźwirzyna. Przemianowanie KUM na UM w Słupsku nastąpiło w 1975 r. Urząd Morski zajmuje się m.in.: bezpieczeństwem żeglugi, oznakowaniem nawigacyjnym, ochroną wybrzeża, pogłębianiem portów, inwestycjami portowymi. Pod UM w Słupsku podlega darłowski Kapitanat Portu i Obwód Ochrony Wybrzeża.
Utrwalająca pamięć o kutrze rakietowym „ORP Darłowo". Podniesienie bandery na tym okręcie odbyło się 20 stycznia 1972. Kuter miał długość 39,5 m, szerokość - 7,6m i wysokość 9 m, Napędzały go trzy silniki wysokoprężne o mocy 3000 KM, które umożliwiały osiągniecie maksymalnej prędkości - 40 węzłów. Okręt uzbrojony był w 2 armaty AK - 230 i 4 wyrzutnie rakiet przeciwokrętowych oraz wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych. Do naszego portu ORP - Darłowo wpłynął po raz pierwszy w marcu 1973 r. Od tego czasu dowództwo i załoga prawie corocznie odwiedzały Darłowo i były serdecznie przyjmowane przez władze i mieszkańców. Od 1999 r. cała załoga została honorowymi członkami TPZD. W czasie ponad 31 letniej służby na morzu przebywał przez ponad 55 tys. godz., przepłynął ponad 50 tys. Mm, a na jego pokładzie wyszkoliło się ponad 2 tys. marynarzy. Banderę opuścił 7 lutego 2003 r. jego ostatni dowódca por. mar. Robert Kościelniak. Wiele elementów z wyposażenia tego rakietowego kutra trafiło do Muzeum w Zamku Książąt Pomorskich w Darłowie.
Tablica przypominająca skomunalizowanie darłowskiego portu i utworzenie Zarządu Portu Morskiego Darłowo Spółka z o.o. Na sesji Rady Miejskiej 28 października 1999 podjęto uchwałę o utworzeniu tej spółki miejskiej z kapitałem założycielskim 30 tys. zł. Sąd zarejestrował ją 6 marca 2000. Pierwszym dyrektorem ZPMD został Lech Pieczyński. Następnymi byli: Jerzy Buziałkowski, Tepurska Małgorzata, Waldemar Śmigielski, Krzysztof Walków. Celami ZPMD są: zarządzanie infrastrukturą portową, ustalanie i pobieranie opłat portowych, aktywizacja handlu morskiego, modernizacja nabrzeży i rozwój portu, utrzymanie basenów rybackiego i jachtowego. Od momentu komunalizacji portu minęło 18 lat. W tym czasie tereny portowe objęte w zarząd powiększyły się do 27,72 ha, otwarto morski terminal graniczny i uruchomiono żeglugę pasażerską na Bornholm, oddano do basen rybacki i port jachtowy, wybudowano i zmodernizowano setki metrów nabrzeży portowych doprowadzono do wybudowania Centrum Pierwszej Sprzedaży Ryb, siedziby zarządu portu i hal magazynowych w nowym basenie rybackim
Tablica upamiętniającą Straż Graniczną. Pierwsza Straż Graniczna została powołana w 1928 r. do ochrony ówczesnych granic II RP. Obecną formację Straży Granicznej powołano 16 maja 1991 r. W Darłowie od tego czasu przez wiele lat istniała Strażnica Morska. Od 1 maja 2004 spoczywa na jej barkach zwiększona odpowiedzialność ochrony granic zjednoczonej Europy. Dobrze wyposażona tutejsza placówka pograniczników ściśle współpracowała z miastem.
Tablica podkreślająca dokonania lotnictwa morskiego na ziemi darłowskiej. Zarządzeniem szefa sztabu generalnego WP z dnia 23 września 1962 została powołana do działania 28 eskadra Lotnictwa Ratowniczego z miejscem postoju w Darłowie. Wyposażono ją w śmigłowce SM-1 i 2. Trzy lata później wprowadzono śmigłowce Mi - 4. W latach następnych zmieniał się sprzęt na nowszy, służący również do zwalczania okrętów podwodnych. W trakcie swej 56. Letniej działalności darłowscy piloci brali udział w setkach akcji ratowniczych i uratowali życie wielu marynarzom, rybakom i żeglarzom.
Tablica dająca świadectwo skutecznej działalności Związku Miast i Gmin Morskich. W swych założeniach ZM i GM kontynuuje działalność utworzonego w 1946 r. Związku Gospodarczego Miast Morskich, którego Darłowo było członkiem. 19 kwietnia 1991 delegat darłowskiego samorządu poparł ideę utworzenia ZM i GM. Zarejestrowany 12 maja 1992 związek wspólnie rozwiązuje problemy samorządów terytorialnych nadmorskich gmin oraz zajmuje się m.in. lobbingiem na rzecz swych członków, a także opiniowaniem projektów aktów prawnych, dotyczących gospodarki morskiej. Celem stowarzyszenia jest koordynacja rozwoju miast i gmin, należących do wszystkich części polskiego pobrzeża Bałtyku Obecnie do ZM i GM należy blisko 30 gmin. Darłowo reprezentowali w związku: Tomasz Bobin, Zbigniew Grosz, Arkadiusz Klimowicz, Waldemar Śmigielski.
Będą jeszcze inne tablice pamiątkowe, o których napiszemy w późniejszym czasie. Szanowni Mieszkańcy Królewskiego Miasta Darłowa i drodzy Ludzie Morza zagłosujcie na ten ważny projekt obywatelski. Bez Waszych głosów ten projekt już nigdy nie zostanie zrealizowany. Głosować można w dniach 31.08 2018 do 28.09.2018 w formie papierowej i za pomocą Internetu. Punkty konsultacyjne w których można oddać głos: Urząd Miejski w Darłowie pokój nr 8, Terminal Pasażerski Darłówko Zachodnie.Karta do głosowania przez Internet oraz szczegółowe informacje WWW.budzet.darlowo.pl lub www.darlowo.pl Tel. 94314 2223 wew. 230.
L. Walkiewicz
Darłowo, ED 9/2018
