Echo Darłowa
Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa SAR
Zapewnienie działań mających na celu poszukiwanie i ratowanie życia na morzu oraz zwalczanie zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego wynika z międzynarodowych konwencji, których stroną jest Rzeczpospolita Polska: Międzynarodowej Konwencji o poszukiwaniu i ratownictwie morskim,sporządzonej w Hamburgu 27 kwietnia 1979 r. (Konwencja SAR) oraz Konwencji o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego sporządzonej w Helsinkach 9 kwietnia 1992 r. (Konwencja Helsińska). Polską Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa SAR powołano do życia z dniem 1 stycznia 2002 r. postanowieniem ustawy z dnia 9 listopada 2001 roku o bezpieczeństwie morskim (Dz.U.Nr 109, poz.1156, rozdział 5). Jest to państwowa jednostka budżetowa podległa Ministrowi Infrastruktury. Do jej głównych zadań należy ratowanie ludzi i obiektów na morzu, ewakuacja medyczna, holowanie zagrożonych jednostek, gaszenie pożarów na statkach, prace nurkowe oraz zwalczanie i usuwanie zanieczyszczeń chemicznych morza. Morskie Centrum Koordynacji SAR ma swą siedzibę w Gdyni.
W Darłowie znajduje się statek ratownictwa morskiego „Zefir” a niekiedy „Mistral” i Brzegowa Stacja Ratownicza wyposażona m.in. w samochód i szybką łódź ratowniczą RIB typu Ł 4800. Ta ostatnia służy do szybkiego transportu poszkodowanych na morzu na brzeg z odległości około 6 Mm lub na jednostkę SAR. Zakres działania i szczegółowe zadania Morskiej Służby Poszukiwań i Ratownictwa ujęte są w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 24 grudnia 2001 r.
Służba SAR ma swoje korzenie w Polskim Ratownictwie Okrętowym, utworzonym w 1951 r. Wcześniej ratownictwem i oczyszczaniem polskiego wybrzeża z wraków zajmowały się polskie załogi ratownicze na dwóch statkach otrzymanych w drugiej połowie lat czterdziestych XX wieku ze Szwecji.
Polskie Ratownictwo Okrętowe jest przedsiębiorstwem armatorskim, z ponad pięćdziesięcioletnią tradycją. Jego zalążek stanowił wydział ratowniczo – holowniczy powojennej Gdynia - America Line. Głównym zadaniem PRO po jego powstaniu w 1951 r. było oczyszczenie polskiego wybrzeża i portów z wraków pozostałych po II wojnie światowej. Z wydobytych w latach 1947 – 1957 ponad 200 wraków, około 20 po wyremontowaniu zasiliło naszą flotę handlową. W miarę zmniejszania się liczby wraków, od 1953 r. PRO obarczono obowiązkiem ratowania życia na morzu. Była to istotna nowość w naszym kraju, gdyż dotychczas, również w okresie przedwojennym, tego typu służba w Polsce nie istniała. Ratowanie życia odbywało się bezpłatnie, a ratowanie mienia – odpłatnie. Jednym z głównych rodzajów działalności PRO było oceaniczne holowanie statków. Takie holowniki jak np.: ”Swarożyc”, „Jantar”, czy „Koral” holowały statki, pogłębiarki, dźwigi, zbiornikowce, okręty wojenne po wszystkich oceanach świata. Polskie Ratownictwo Okrętowe zajmowało się również kruszeniem lodów swymi lodołamaczami „Perkun” i „Swarożyc” oraz świadczyło usługi w zakresie prac podwodnych. Dzięki solidnemu wykonywaniu powierzonych, często niebezpiecznych zadań i doświadczonych profesjonalnych załogach PRO wyrobiło sobie znakomitą markę w całym świecie.
Na początku lat osiemdziesiątych na PRO nałożono kolejny obowiązek usuwania plam olejowych i zabezpieczenia wybrzeża przed rozlewiskami ropy. Wszystkie jednostki PRO spełniają normy uznanych międzynarodowych towarzystw klasyfikacyjnych. W roku 2002 z PRO wydzielono Morskie Służby Poszukiwania i Ratownictwa. Od tego czasu Polskie Ratownictwo Okrętowe jako samodzielna firma zajmuje się holowaniem pełnomorskim i oceanicznym, wynajmuje obrotowy dźwig pływający o nośności 300 ton oraz świadczy usługi nurkowe. Ponadto zajmuje się także zwalczaniem rozlewów olejowych. Od 10 lat PRO zajmuje także się holowaniem wież wiertniczych i wydobywczych.
Podczas odsłaniania w porcie Darłowo jedynej tego typu w Polsce tablicy pamiątkowej poświęconej morskim służbom ratowniczym, Marek Szczepaniak zastępca dyrektora MSPiR zapewnił, że w roku 2007 zostanie wybudowana w tym porcie nowa funkcjonalna siedziba dla tych służb. Ponadto dodał, że najpóźniej w 2008 r. darłowscy ratownicy otrzymają nowy znacznie lepszy i szybki statek ratowniczy rozwijający prędkość 25 węzłów.
L. Walkiewicz
Darłowo, ED 9/2006
