Echo Darłowa
Zbroje rycerskie w Zamku Książąt Pomorskich
Z udziałem Arkadiusza Klimowicza - burmistrza miasta 1 lipca w pawilonie wystawowym Zamku Książąt Pomorskich w Darłowie otwarto wystawę Zbroi Rycerskich z XVI i XVII wieku.
Największe sukcesy wojskowe odnosiła Rzeczpospolita, gdy podstawę wojska stanowiła husaria, która w XVI i XVII wieku poprzez swoje nietypowe uzbrojenie i taktykę była najgroźniejszą jazdą na świecie. Wykorzystywano ją do przełamywania sił nieprzyjaciela poprzez zadawanie rozstrzygających uderzeń w postaci szarż. Pierwsze chorągwie husarii powołał sejm w 1503 r. Husarz uzbrojony był w: pancerz, tarczę, kopię, przyłbicę szablę, wcześniej łuk i nadziak, a później koncerz i pistolety. Na głowie nosił misiurkę, od której zwieszająca się siatka stalowa zakrywała kark. Ponadto husarze mieli prochownicę, torbę do ładunków, nóż, szydło, sześć srebrnych łyżek, bogatą chustkę, wiaderko skórzane, kańczug oraz trzy łokcie jedwabnego postronka do wiązania jeńców. Husaria miała rzędy, kulbaki i strzemiona zdobione złotem i szlachetnymi kamieniami.
Na przestrzeni dwustu lat husaria odniosła dziesiątki zwycięstw, w tym tak znakomite jak n.p. w bitwach pod: Orszą (1514), Obertynem(1531), Lubiszewem (1577), Byczyną (1588), Kokenhausen (1601), Kircholmem (1605), Kłuszynem (1610), Chocimiem (1621), Martynowem (1624), Trzcianą (1629), Ochmatowem (1644), Beresteczkiem (1651), Połonką (1660), Chocimiem (1673), Lwowem (1675), Wiedniem I1683), Hodowem (1694).
Zachwycali się cudzoziemcy, zdumieni orientalnym przepychem husarii. Francuz Karol Ogier, który bawił w Polsce w 1635 pisze o husarii, iż nic piękniejszego nad husarzy nie widział w życiu. Chorągwie husarii złożone są z samej przedniejszej szlachty, na pysznych koniach, w bogatych zbrojach. Skóry tygrysów i lampartów spływają im z barków. Noszą kopie niezmiernie długie, u których końca zawieszone proporce igrają z wiatrem. Na barkach ich sterczą wzniesione skrzydła. Nawet wędzidła u koni są srebrne lub złote.
Wystawa prezentuje zbroje huzarskie i uzbrojenie właśnie z tego wspaniałego w dziejach Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Eksponowane są nie tylko polskie zbroje i uzbrojenie, ale również krzyżackie, tureckie, szwedzkie i z innych krajów europejskich, w tym dwuręczne miecze typu "flamberg", szable batorówki, karabele, miecz landsknechtów- katzbalger, sztylety, nadziaki.
Na wystawie w zamku można poznać uzbrojenie rycerstwa europejskiego, które królowało w XVI i XVII wieku. W kolekcji znajdują się również hełmy, buzdygany, topory oraz turecki "kilidż" i tatarska ordynka. Piękna kolekcja bojowych tarcz i rękawic, a wśród nich XVI-wieczna włoska rękawica latarnia służąca do zadawania skrytych ciosów, a w nocy zamieniająca się w tajemniczą latarnię. Uwagę przyciągają zbroje: norymberskie, polskie i zbroje turniejowe oraz niezwykle technicznie rozwinięte, kirasjerskie i arkebuzerskie zbroje jazdy europejskiej z początku XVII wieku. Całość wystawy uzupełniają piękne olejne obrazy, na których zbroja staje się dziełem sztuki. Eksponaty pochodzą ze zbiorów: szablapolska.com Natalia Czartoryska Ostrołęcka.
Wystawa czynna w godzinach otwarcia muzeum do 31 sierpnia 2013.
Leszek Walkiewicz
Darłowo, ED 7/2013
